7 نکته برای جلوگیری از برنامههای خطرناک در اندروید

آنچه در این مقاله میخوانید
قبل از نصب برنامههای مبهم و نامعلوم، شما باید از ایمن بودن آن برنامه آگاه باشید.
در این مقاله در مورد نحوه جلوگیری از خطرآفرینی برنامهها برای گوشی اندرویدی شما، صحبت خواهیم کرد.
فروشگاه Google Play تنها راه موجود برای دانلود برنامههای اندروید نیست. همچنین فروشگاه دیگری وجود دارند که به شما امکان دسترسی به برنامههای متنوع و مختلفی را میدهند. حتی برخی از این فروشگاهها ادعا میکنند که برنامههای پولی را به صورت رایگان در دسترس استفادهکنندگان قرار میدهند. باید بدانید که با دانلود و نصب این برنامهها، شما دادههای شخصی خود را به خطر میاندازید.
گاهی اوقات، برنامههای موجود در فروشگاه گوگل پلی نیز ایمن نیستند. آنها میتوانند مجوزهای زیادی را برای دسترسی به دادههایی که به آنها نیاز ندارند، درخواست کرده و با استفاده از تبلیغات، مکان شما را ردیابی کنند.
در حالی که گوگل سخت تلاش میکند تا برنامههای مضر را از فروشگاه گوگل پلی دور نگه دارد، در هر صورت شما باید با احتیاط قدم بردارید. بنابراین، در ادامه این مطلب نحوه شناسایی و جلوگیری از برنامههای خطرناک اندروید را بررسی میکنیم.
1. از Google Play Protect استفاده کنید
فروشگاه گوگل پلی، امنترین مکان برای بررسی و نصب برنامههای اندروید است. گوگل از مکانیزمهای امنیتی مختلفی استفاده میکند و این اطمینان را به شما میدهد که برنامههای دانلود شده، کاملا ایمن هستند. یکی از این مکانیزمها، Google Play Protect نام دارد که در پسزمینه گوشی شما، برنامههایی را که از این فروشگاه و همچنین از منابع ناشناس نصب میکنید، اسکن میکند.
برای بررسی وضعیت Play Protect در دستگاه خود، گوگل پلی را باز کنید، روی عکس خود ضربه بزنید و Play Protect را انتخاب کنید. سپس وضعیت برنامههایی که اخیرا اسکن شده را بررسی کنید و در تنظیمات، گزینه Improve harmful app detection را تغییر دهید تا در صورت تمایل، برنامههای ناشناخته را برای بررسی بیشتر به گوکل ارسال کند.

به این ترتیب، گوگل از گوشی شما در برابر برنامههایی که دانلود و نصب کردهاید، به خوبی محافظت میکند.
2. از فروشگاههای نامعتبر و منابع ناشناخته استفاده نکنید
ممکن است شرایط خاصی به وجود بیاید که مجبور شوید از منبعی نامشخص یا فروشگاه نامعتبری برای دانلود برنامه مدنظر خود، استفاده کنید. برای مثال، ممکن است به برنامهای نیاز داشته باشید که فروشگاه گوگل پلی، اجازه دسترسی به آن را در منطقه شما ندهد. حتی ممکن است بخواهید نسخه قدیمیتری از یک برنامه خاص را نصب کنید.
به طور کلی، توصیه میکنیم تا حد امکان برنامهها را خارج از گوگل پلی نصب نکنید؛ اما در صورت نیاز، از معتبرترین و ایمنترین سایتها برای دانلود فایلهای APK استفاده کنید.
بسیاری فروشگاه برای دانلود بازی و برنامه وجود دارد و بسیاری از آنها حتی برای دانلود برنامهها، نیازی به ثبت نام ندارند. متاسفانه بیشتر آنها فاقد کنترلهای امنیتی، سیاستهای سختگیرانه و سیستمهای کنترل کیفیت هستند، بنابراین احتمال دانلود برنامههای مخرب از این فروشگاهها بسیار بالا است.
در نهایت، اگر میخواهید یک نسخه کرک شده یا مود شده از یک برنامه را دریافت کنید، آنها را فقط در وبسایتها و فروشگاههای نامعتبر پیدا خواهید کرد و هرگز مطمئن نخواهید بود که به جای یک APK قانونی، بدافزار دانلود میکنید یا خیر. بنابراین، یک قانون نانوشته وجود دارد که اگر چیزی خیلی ایدهآل، درست و کامل بود، حتما از آن دوری کنید.
مصداق بارز آن برنامههای مود شده هستند!
3. مجوزهای برنامه را بررسی کنید
سیستم عامل اندروید به برنامهها اجازه میدهد تا در صورت نیاز، به دادهها یا ویژگیهای خاص گوشی شما دسترسی داشته باشند. قبل از نصب هر برنامهای، باید به مجوزهایی که میخواهد نگاهی کامل بیندازید تا مطمئن شوید به داده اضافهای دسترسی نداشته باشد.
در تنظیمات گوشی و پایین صفحه اطلاعات هر برنامه، بخشی با عنوان Permission details وجود دارد. این بخش فقط به شما میگوید که برنامه مذکور به چه مجوزهایی نیاز دارد، اما هرگر ذکر نمیکند که برای چه کاری به آنها نیاز دارد.
اینجاست که ویژگی Permission manager به کار میآید. این بخش از تنظیمات گوشی به شما اجزایی را نشان میدهد که برنامهها ممکن است به آنها دسترسی پیدا کنند. با ضربه روی هر جزء، لیستی از برنامههایی که میتوانند به اطلاعات شما دسترسی داشته باشند را مشاهده میکنید. برای مثال، روی Camera ضربه بزنید تا برنامههایی که به دوربین دسترسی دارند را پیدا کنید. شما حتی میتوانید مجوز هر برنامه را از این بخش تغییر دهید.

استفاده از سایت AppBrain نیز کمک کننده است. با استفاده از این سایت، میتوانید کل جزئیات برنامه مورد نظر را تحلیل کنید. با وارد کردن اسم برنامه، آخرین تاریخ بهروزرسانی، تعداد دفعات بهروزرسانی، مجوزهایی که برنامه از آنها استفاده میکند، شبکههای تبلیغاتی که به برنامه متصل است و کلی اطلاعات دیگر را مشاهده خواهید کرد.
بر اساس این اطلاعات، میتوانید تصمیم بگیرید که آیا برنامه را نصب کنید یا خیر. سایت AppBrain، همچنین برنامههای مرتبط و ایمنتری را برای انجام کارهای مشابه به شما پیشنهاد میکند.
4. صفحه فهرست برنامه را مرور کنید
بررسی اینکه آیا یک برنامه، کاری که ادعا میکند را انجام میدهد یا نه، راه خوبی برای از بین بردن برنامههای مشکل ساز است. گاهی اوقات، تشخیص رفتار غیرعادی از یک نرمافزار آسان نیست. رفتاری که در یک برنامه، مخرب در نظر گرفته میشود، ممکن است یکی از ویژگیهای غیر مخرب برنامه دیگر باشد. هنگام نگاه کردن به صفحه فهرست برنامه، با دقت گزینهها را بررسی کرده و از این نکات استفاده کنید:
- به جای نگاه کردن به نمرهای که برنامه توسط کاربران گرفته است (رتبهبندی بر اساس ستاره)، نظرات را بخوانید و به آنچه کاربران میگویند توجه کنید. نظرات، انتقادات و جدیدترین تحلیلها را برای آخرین نسخه بررسی کنید. برخی از توسعهدهندگان برای انتشار نظرات جعلی هزینه میکنند، اما شما میتوانید با دقت کردن، نظرات واقعی را ببینید.

- توضیحات یک برنامه، باید ویژگیهای کلیدی برنامه را توصیف کند. با دقت به توضیحات یک برنامه میتوان به حرفه ای بودن آن پی برد. به عنوان مثال، جملهبندی مناسب، دستور زبان تمیز و عدم وجود اشتباهات املایی میتواند در نگاه مخاطب تاثیر بگذارد. یک توسعهدهنده معتبر، معمولا ویژگیهای اصلی برنامه خود را بهجای فهرست کردن، توضیح میدهد و اکثر آنها یک لینک را برای مشاهده فیدبک کاربران قرار دادهاند.
- تصاویر مربوط به ظاهر و UI برنامه، باید بهترین و ضروریترین ویژگیهای برنامه را نشان دهند. اگر تصویری واقعی نباشد، یعنی تصاویر تعمیمیافتهتری از ظاهر واقعی اپلیکیشن را نشان دهد، باید حواستان را کاملا جمع کنید.
- نگاهی گذرا به زمان انتشار برنامه و تعداد افرادی که آن را دانلود کردهاند، بیندازید. برنامهای که اخیرا توسط یک سازنده مبتدی و تازهکار منتشر شده است، نباید تعداد دانلود زیادی داشته باشد و اگر زیاد بود، نشاندهنده دانلودهای فیک یا ساختگی است.
- نام برنامه نویس زیر نام برنامه قرار دارد؛ همیشه سعی کنید سایر برنامههای منتشر شده توسط آن برنامه نویس را بررسی کنید. اگر این برنامه نویس تنها یک برنامه منتشر کرده بود و همچنین از نظر تعداد دانلود و تاریخ انتشار مشکوک بود، با احتیاط قدم بردارید!
- برای چک کردن کپی بودن برنامه، املای آن را بررسی کنید. به عنوان مثال، WhatsApp Messenger توسط WhatsApp LLC توسعه یافته است. اگر نام “WhatsUp” یا “WhatzUp Messenger” را دیدید، به هیچ وجه آنها را دانلود نکنید!
- اگر برنامهای به هر طریقی دادههای شخصی یا حساس کاربر را جمعآوری و انتقال میدهد، باید در قسمت سیاست حفظ حریم خصوصی آن را اعلام کند. در پایین صفحه توضیحات برنامه، بخشی با عنوان سیاست حفظ حریم خصوصی (Privacy Policy) وجود دارد. اگر چنین بخشی وجود نداشته باشد، احتمال بدافزار بودن آن برنامه بالا میرود.
5. همیشه بهروزرسانیهای سیستمی را نصب کنید
گوگل بهروزرسانیهای امنیتی خود را ماهانه برای اندروید منتشر میکند. در بهترین حالت، شما باید بهروزرسانیها را در سریعترین زمان ممکن نصب کنید، زیرا آنها از دستگاه شما در برابر آسیبپذیریهای خاصی محافظت میکنند که برنامههای مخرب قصد دارند از آنها سوء استفاده کنند.
با این حال، همهی سازندههای گوشی های هوشمند، بهروزرسانیهای سیستمی خود را به موقع منتشر نمیکنند؛ بنابراین در خرید گوشی آینده خود، حتما باید از برنامه انتشار آپدیتهای سیستمی آن اطلاعات کسب کنید.
6. از باز کردن اپلیکیشنها و لینکهای Clickbait خودداری کنید
جدا از تمام نکاتی که در بالا گفتیم، این نکته نقطه بسط تمام نکات ذکر شده است و از اهمیت بسیار بالایی برخودار است. به عنوان یک کاربر گوشی هوشمند یا اینترنت، تحریک و تشویق کاربران برای کلیک کردن روی یک لینک یا دکمه بسیار راحت است.
برخی از توسعهدهندگان اپلیکیشنها و سایتها، با شناسایی نیازهای خاصی از کاربران، مانند تبدیل PDF به اکسل و با استفاده از همین کلمات کلیدی، از آنها به عنوان طعمه کلیک یا Clickbait استفاده میکنند. دلیل این کار این است که تعداد زیادی از مردم، همواره در حال جستجوی آن عبارتها هستند. بنابراین، این افراد با استفاده از اپلیکیشنها و لینکهای جعلی خود، به ازای هر کلیک یا بازدید پول دریافت میکنند. به این نکته دقت کنید که به دام افتادن در این روش، ممکن است موجب هک شدن گوشی یا اطلاعات شما شود!
با پیروی از نکاتی که ذکر کردیم، علل الخصوص مورد بعدی، میتوانید طعمههای کلیک را در گوشی اندرویدی خود شناسایی کرده و از آنها جلوگیری کنید. با این حال، ما از شما میخواهیم که استفاده از این مهارت را به یک عادت تبدیل کنید تا در دنیای وحشی اینترنت و فضای مجازی، همواره ایمن بمانید.
7. از آنتیویروس استفاده کنید
نکته نهایی کاملا واضح است، اما اغلب نادیده گرفته میشود. در صورتی که استفاده از اقدامات پیشگیرانه را فراموش کردهاید، یک برنامه آنتیویروس میتواند در دفاع از حریم خصوصی به شما کمک کند. تعداد زیادی برنامه آنتیویروس رایگان برای اندروید وجود دارد که میتوانید آنها را نصب کنید. اکثر این برنامهها فقط به یک راهاندازی اولیه نیاز دارند و پس از آن، در پسزمینه به کار خود ادامه میدهند.
از برنامههای کلاهبرداری استفاده نکنید
گوگل تمام تلاش خود را میکند تا برنامههای مخرب را از گوشیهای شما دور نگه دارد. این کمپانی اغلب در حال بهروزرسانی قوانین و مقررات فروشگاه گوگل پلی است و استفاده از برنامههایی که این دستورالعملها را نقض میکنند، منع میکند. اگر اقدامات احتیاطی که در این مقاله برایتان جمعآوری کردیم را انجام دهید، احتمالا ایمن خواهید ماند.
این نکات ترکیبی از مراحل خودکار و دستی هستند که انجام آنها کار سختی نیست. برخی از این نکات حتی به یک غریزه و عادت برای شما تبدیل خواهند شد و نیازی نیست همیشه نگران انجام دادن آنها باشید.
بیشتر بخوانید:
دلایل بیش از حد گرم شدن گوشی اندرویدی و راههای رفع مشکل